Τα Χριστούγεννα είναι άμεσα συνδεδεμένα με τις παιδικές προσδοκίες για δώρα, τα οποία άλλωστε εκφράζουν αγάπη και φροντίδα για τους άλλους, αξίες που συνθέτουν το βασικό μήνυμα των γιορτών. Ωστόσο, η τεράστια βιομηχανία των παιχνιδιών και οι διαφημίσεις που προβάλλονται πολύ πριν την εορταστική περίοδο έχουν οδηγήσει στην εμπορευματοποίηση των γιορτών, παρασύροντας τους γονείς να ξοδέψουν μεγάλα ποσά για την αγορά δώρων. Επιπλέον, οι γονείς συχνά μεταφέρουν στα παιδιά τους τη σπουδαιότητα απόκτησης δώρων μεγάλης αξίας ή ποσότητας, καθώς πιστεύουν ότι αυτά μπορεί να καλύψουν την απουσία τους από το σπίτι ή την έλλειψη χρόνου, να προσφέρουν μεγαλύτερη ικανοποίηση και χαρά, και να αποτρέψουν τα παιδιά τους να αισθανθούν μειονεκτικά σε σχέση με τους συνομηλίκους τους. Παράλληλα, οι ανάγκες των παιδιών για δώρα ενισχύονται από τον «βομβαρδισμό» διαφημίσεων και την επαφή με τους συνομηλίκους τους.

Έτσι, τα παιδιά περιμένουν με ανυπομονησία τα χριστουγεννιάτικα δώρα, συνήθως ζητούν πολλά, ενώ οι συζητήσεις για αυτά ξεκινούν πολύ πριν την εορταστική περίοδο. Οι γονείς είναι απαραίτητο να θέτουν σαφή όρια και να μην αγοράζουν όλα όσα ζητούν τα παιδιά τους. Μπορούν να δημιουργήσουν από κοινού λίστες με τα επιθυμητά δώρα και να συμφωνήσουν μαζί τους να επιλέξουν κάποιο από αυτά. Επιπλέον, καλό είναι οι γονείς να μην περιορίζουν τις συζητήσεις μόνο στα δώρα, αλλά να δώσουν στα παιδιά να καταλάβουν το αληθινό νόημα των Χριστουγέννων. Μέσα από συζητήσεις, ανάγνωση βιβλίων και συμμετοχή σε φιλανθρωπικές εκδηλώσεις όπου το παιδιά χαρίζουν προσωπικά αντικείμενα που δεν χρησιμοποιούν πια σε άλλα που έχουν ανάγκη, μπορούν να διδαχτούν την έννοια της προσφοράς.
Παράλληλα, μπορούν να γνωρίσουν τη χαρά της αμοιβαιότητας, εφόσον οι γονείς τα συμπεριλάβουν στην αναζήτηση δώρων για αγαπημένα πρόσωπα. Μπορεί αρχικά τα παιδιά να μην ενθουσιαστούν όταν τους ζητηθεί να διαλέξουν δώρα για άλλους, αλλά η έννοια της αμοιβαιότητας και της προσφοράς καλλιεργείται και μαθαίνεται σταδιακά, καθώς τα παιδιά νιώθουν ότι μπορούν να προσφέρουν στους άλλους.
Κατά την επιλογή του δώρου οι γονείς χρειάζεται να λαμβάνουν υπόψη τους την ηλικία του παιδιού, τις επιθυμίες και τα ενδιαφέροντά του. Όταν το δώρο είναι παιχνίδι, αυτό δεν χρειάζεται να είναι εντυπωσιακό και ακριβό, αλλά να προσφέρει ερεθίσματα για μάθηση και εξέλιξη, να εξάπτει τη φαντασία και να δραστηριοποιεί το παιδί. Επιπλέον, είναι απαραίτητο να τίθενται όρια ανάμεσα σε αυτό που θέλει το παιδί και σε αυτό που μπορεί να έχει. Οι γονείς χρειάζεται να συμφωνούν από την αρχή με το παιδί το ποσό που μπορεί να ξοδευτεί. Όσον αφορά το είδος του δώρου, οι γονείς χρειάζεται να έχουν ως βασικό κριτήριο την ισορροπία ανάμεσα στις ανάγκες των παιδιών, τις αξίες που θέλουν να μεταδώσουν σε αυτά και τις αξίες του περιβάλλοντος, στο οποίο τα εκθέτουν. Έτσι, όταν το παιδί ζητά ένα δώρο που οι γονείς δεν εγκρίνουν (π.χ. βίαιο παιχνίδι, κινητό τηλέφωνο), μπορούν μέσα από διαπραγμάτευση και συζήτηση να προτείνουν κάποιες εναλλακτικές επιλογές, λαμβάνοντας υπόψη τις παραπάνω παραμέτρους.
Πολλοί γονείς αγχώνονται ότι λόγω της οικονομικής κρίσης  θα αναγκαστούν να περιορίσουν τα δώρα που προσφέρουν στα παιδιά τους. Αυτό όμως που πρέπει να γνωρίζουν είναι πως τα βλαστάρια τους προτιμούν να ασχοληθούν οι γονείς μαζί τους από την απόκτηση πολλών δώρων και οι γιορτές των Χριστουγέννων που έρχονται είναι μια καλή αφορμή για να παίξουν όλοι μαζί. και να έρθουν σε ουσιαστική επαφή με τα παιδιά τους που λόγω αυξημένων  απαιτήσεων της καθημερινότητας  τους στερούνται συνεχώς. Αφιερώστε όσο ελεύθερο χρόνο έχετε  στα παιδιά σας και θα τους προσφέρετε ένα δώρο ανεκτίμητης αξίας το οποίο θα αποτελεί παρακαταθήκη για το μέλλον τους. Κανένα παιδί δε θα πει όχι σε μια ζεστή αγκαλιά, σ’ ένα γλυκό χαμόγελο…
Καλές γιορτές με υγεία
Ανατολή Π. Κωνσταντινίδου
Εκπαιδευτικός-ΜΑ Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση
Πανεπιστήμιο Μακεδονίας