Μια ακόμη παρέμβαση τού γνωστού Βασίλη Έξαρχου Γεωπόνου ΑΠΘ, Intregrade Master, με Μεταπτυχιακό στην «Αειφορική» Γεωργία, Υποψήφιο Διδάκτορα “Εδαφολογίας” και ιδιοκτήτη της επιχείρησης NITRO που παράγει την γνωστή Τύρφη “Φυτείας,” και “Τύρφη Ακτινίδιων” αυτή την φορά για την αντιμετώπιση του Νηματώδεις.

Οι Νηματώδεις είναι μικροσκοπικοί οργανισμοί (σαν σκουληκάκια) που ζούνε στο έδαφος, «παρασιτούν» την ρίζα του Ακτινίδιου με αποτέλεσμα να μην αναπτύσσεται καλά το ριζικό σύστημα του φυτού, (δεν αναπτύσσονται πολλά ψιλά πλευρικά ριζίδια) και παράλληλα ” κλέβουν” από το φυτό τα πολύτιμα ζωτικά αγαθά όπως είναι το νερό και τα θρεπτικά συστατικά.

Οι Νεοζηλανδοί λένε ότι όταν έχουμε Μικροκαρπία, Μικροφυλλία, όχι καλά ανεπτυγμένους βραχίονες, φύλλα που χάνουν την “Σπαργή” και το φυτό είναι υποτονικό τότε μία από τις βασικότερες αιτίες είναι  οι Νηματώδεις. Οι Νηματώδεις που προσβάλουν το ακτινίδιο ανήκουν στο γένος Meloidogyne (σημειωτέον ότι στην φύση υπάρχουν 25000 !!! γνωστά είδη Νηματώδεις που προσβάλουν όλους τους έμβιους οργανισμούς ), ονομάζονται και Κομβονηματώδεις διότι στην προσβεβλημένη ρίζα βλέπουμε κόμβους (μικρά μπαλάκια) όπως αυτά που φαίνονται στην φωτογραφία 1.

Σύμφωνα με τον κ. Έξαρχο το 85 % των κτημάτων έχουν μικρή ή μεγάλη προσβολή αλλά το φυτό δεν πεθαίνει, συμβιώνει με το πρόβλημα, με ότι όμως αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα και την ποσότητα των καρπών της ακτινιδιάς. Η επιβεβαίωση της ύπαρξής τους στο κτήμα που ελέγχουμε είναι σχετικά εύκολη μιας και οι κόμβοι φαίνονται δια γυμνού οφθαλμού. Βέβαια όμως εδώ υπάρχει ένα κλασικό λάθος, όπου πολλοί γεωπόνοι ή παραγωγοί, βλέπουν ένα ή δύο φυτά μόνο,  πρόχειρα και βιαστικά και σε περίπτωση που δεν βρούνε  σε αυτά λένε ότι δεν υπάρχουν.  Έτσι οι παραγωγοί εφησυχάζονται ότι δεν υπάρχουνε στο κτήμα τους, με αποτέλεσμα να  μην κάνουν καμία «φυτοπροστατευτική» επέμβαση και ο Νηματώδεις σιγά- σιγά να δημιουργεί  σοβαρή «Βιοτική» καταπόνεση στο φυτό  και σε μερικές περιπτώσεις  μη αναστρέψιμη.

Σύμφωνα με τον κ. Έξαρχο όταν κάνουμε «Επισκόπηση» σε ένα κτήμα για Νηματώδεις και τους  βρούμε στα πρώτα φυτά λέμε ότι το κτήμα έχει… και ενεργούμε για αυτό… Εάν όμως δεν βρούμε στα πρώτα φυτά… ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΜΕ ΤΟ ΨΑΞΙΜΟ… και ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΨΑΞΟΥΜΕ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 20 ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΦΥΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΠΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΓΩΓΟ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΝΗΜΑΤΩΔΕΙΣ...για να είμαστε σίγουροι και γιατί όπως προαναφέραμε ο παραγωγός πρέπει να ξέρει τι γίνεται στο κτήμα του για να δράσει ή όχι… στην φώτο 2 βλέπετε τον κ.  Έξαρχο που κάνει αυτοψία σε κτήμα.

Ολική αντιμετώπιση του προβλήματος δυστυχώς δεν υπάρχει, οι Νηματώδεις δεν φεύγουν ποτέ από το κτήμα. Έτσι το μόνο που μπορούμε να κάνουμε αλλά όμως πολύ σημαντικό μέσω επεμβάσεων, να μειώσουμε τον πληθυσμό… ώστε οι αρνητικές επιπτώσεις της ύπαρξής τους να ελαχιστοποιηθούν…

Τρόποι αντιμετώπισης:

1) Χημική αντιμετώπιση στο προανθικό στάδιο (την περίοδο αυτή δηλαδή 1-10 Μαΐου) και εφόσον η θερμοκρασία του εδάφους είναι η κατάλληλη με τη μια και μοναδική ουσία που έχει έγκριση για το ακτινίδιο (ρωτήστε τον συνεργαζόμενο γεωπόνο σας για το σκεύασμα αυτό). Συνήθη δόση εφαρμογής του προαναφερθέντος σκευάσματος ανάλογα με την προσβολή από 0,5- 1 λίτρο/στρέμμα.

2) Βιολογική αντιμετώπιση με ωφέλιμους μικροοργανισμούς (κυρίως βακτήρια, μύκητες), που προσβάλουν τον Νηματώδη ΑΛΛΑ ΠΡΕΠΕΙ ΕΑΝ ΓΙΝΕΙ Η ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΑΥΤΗ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΙΚΗΣ και ΔΕΝ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΗΣΕΙ. Δηλ. σίγουρα χημική αντιμετώπιση και αν θέλετε συμπληρωματικά κάνετε και την βιολογική ….

3) Εφαρμογή οργανικής ουσίας που ως γνωστόν περιέχει ουσίες που ευνοούν τους ωφέλιμους μικροοργανισμούς στο έδαφος που ανταγωνίζονται τούς Νηματώδεις.

4) Καλή θρέψη και άρδευση ώστε το Ακτινίδιο να έχει στην διάθεσή του με το παραπάνω τα πολύτιμα αυτά ζωτικά στοιχεία, τα οποία όπως προαναφέραμε «απομυζούν» οι Νηματώδεις μέσω του ριζικού συστήματος απ το φυτό.

5) Εφαρμογή σκευασμάτων και επεμβάσεων τα οποία ευνοούν την ανάπτυξη του ριζικού συστήματος  π.χ. μυκόριζες, τύρφη , χουμικά οξέα κ.α.

6) Όταν φυτεύουμε τα νεαρά ακτινίδια προσέχουμε να προμηθευόμαστε από τα φυτώρια υγιή φυτά απαλλαγμένα από Νηματώδεις.

Τέλος και πολύ σημαντικό, είναι Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥ ΧΗΜΙΚΟΥ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΟΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΣΩΣΤΑ… διότι έχει υψηλό κόστος και η έγκρισή του,  για το Ακτινίδιο είναι μία και μόνο φορά τον χρόνο, λίγες ημέρες πριν την άνθηση. Πρέπει η εφαρμογή να γίνει υποχρεωτικά με ΥΔΡΟΛΙΠΑΝΤΗΡΑ και όχι με βυτίο και μάνικα, διότι το χημικό σκεύασμα αυτό  είναι επικίνδυνο για την υγεία του χρήστη.

Ο κ. Έξαρχος έχει μελετήσει διεξοδικά το θέμα και κατέληξε σε ένα «νέο»  τρόπο εφαρμογής-δόσης, πάντα με ΥΔΡΟΛΙΠΑΝΤΗΡΑ στον οποίο η απώλεια του σκευάσματος  είναι η λιγότερη δυνατή…  Σημαντικό εάν σκεφτούμε ότι σύμφωνα με τον ίδιο η πλειοψηφία των παραγωγών “πετάνε” το 50% του σκευάσματος αυτού λόγω λάθους  χρόνου, δόσης και  τρόπου εφαρμογής…