Τον κώδωνα του κινδύνου εκπέμπει νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), που διαπιστώνει εξάπλωση του πολυανθεκτικού ενδονοσοκομειακού μικροβίου Κλεμπσιέλλα (Klebsiella pneumoniae) στα ελληνικά νοσοκομεία, με στελέχη που παρουσιάζουν μάλιστα ενδημικά χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με σημερινή έκθεση του ECDC, σε 15 νοσοκομεία τα οποία εξετάστηκαν για την παρουσία ενδονοσοκομειακών μικροβίων, εντοπίστηκε -σε διάφορες παραλλαγές- το πολυανθεκτικό μικρόβιο Klebsiella pneumoniae, σε ορισμένες από αυτές τις περιπτώσεις μάλιστα, με ενδημικά χαρακτηριστικά.

Το στέλεχος K. pneumoniae ST39 παρουσιάζει, σύμφωνα με το ECDC, υψηλό προφίλ μικροβιακής αντοχής, κάτι που αποτελεί δείκτη μεγάλης εξάπλωσης «μιας νέας αναδυόμενης απειλής μικροβιακής αντοχής που έχει εγκατασταθεί στο νοσοκομειακό σύστημα στην Ελλάδα. Η κατάσταση αυτή προκαλεί περαιτέρω ανησυχία», καθώς σύμφωνα με τους επιστήμονες του ECDC, ενδέχεται να προκληθεί «ταχεία εξάπλωση και σε άλλα ανθεκτικά -στα αντιβιοτικά φάρμακα- παθογόνα, που μεταδίδονται με παρόμοιο τρόπο».

Το ECDC κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, συμπεραίνοντας πως ο υψηλός αριθμός περιστατικών ενδονοσοκομειακής μετάδοσης στα νοσοκομεία της Ελλάδας θα πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως, καθώς αποτελεί ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα ασφάλειας των Eλλήνων ασθενών.

Η ανησυχία πηγάζει και από συγκριτικά στοιχεία προηγούμενων χρόνων, τα οποία αποδεικνύουν την εμφάνιση νέων στελεχών, αλλά και την αδυναμία των υγειονομικών υπηρεσιών να καταπολεμήσουν την απειλή.

Επιπλέον επισημαίνεται πως είναι απαραίτητη «η τακτική εργαστηριακή επιτήρηση για την έγκαιρη ανίχνευση αναδυόμενων στελεχών ενδονοσοκομειακών μικροβίων, υψηλής μικροβιακής αντοχής, καθώς και για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των προσπαθειών ελέγχου που χρησιμοποιούνται».

Τι είναι το μικρόβιο Κλεμπσιέλλα και τι προκαλεί

Οι κλεμπσιέλλες είναι Gram-αρνητικά βακτηρίδια που ανήκουν στην ίδια οικογένεια με το κολοβακτηρίδιο (εντεροβακτηριοειδή).

Βρίσκονται στο έδαφος, τα φυτά και το νερό. Αποτε­λούν μέρος της φυσιολογικής χλωρίδας του εντέρου και του βλεννο­γόνου του ανωτέρου αναπνευστικού σε 10% των υγιών ανθρώπων.

Στο εξωτερικό περιβάλλον επιβιώνουν για πολλές ημέρες. Κατα­στρέφονται σε υψηλή θερμοκρασία (100 βαθμοί Κελσίου για 10 λεπτά) και λιγότερο από τα συνήθη απολυμαντικά (υδατικό διάλυμα οικιακής χλωρίνης 10%) και αντισηπτικά (οινόπνευμα 70%).

Οι κλεμπσιέλλες μεταδίδονται συχνά αερογενώς από μολυσμένες κλιματιστικές εγκαταστάσεις με υγραντικά μηχανήματα που χρησι­μοποιούν μολυσμένο νερό.

 

Μια πρόσφατη μελέτη βρήκε ότι η Klebsiella pneumoniae (κλεμπσιέλα της πνευμονίας) αν αναπτυχθεί στο έντερο μπορεί να προκαλέσει φλεγμονώδη νόσο του εντέρου. Να σημειωθεί ότι Klebsiella pneumoniae έχει γίνει ανθεκτική στα αντιβιοτικά τα τελευταία χρόνια.

Σπανιότερα έχουν περιγραφεί περιστατικά μετάδοσης με φιάλες αίματος που είχαν μολυνθεί από τα χέρια του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Έχουν αναφερθεί επί­σης και περιστατικά μετάδοσης κλεμπσιελλών με μολυσμένα τρόφι­μα (π.χ. σαλάτες).

Ως αίτια νοσοκομειακών λοιμώξεων μεταδίδονται με άμεση επα­φή (χέρια νοσοκομειακού προσωπικού) προκαλώντας, αν είναι ανθεκτικές στα αντιβιοτικά, σοβαρές λοιμώξεις, που θεραπεύονται δύσκολα.

Τι προκαλούν

Η Klebsiella pneumoniae και η Klebsiella oxytoca είναι συχνά αίτια λοιμώξεων του κατωτέρου αναπνευστικού συστήματος. Προκαλούν εξάρσεις χρόνιας βρογχίτιδας και σοβαρότατη έως και θανατηφόρο πνευμονία.

Ως αίτια νοσοκομειακών λοιμώξεων προσβάλλουν άτομα ανοσο-κατασταλμένα (ασθενείς σε μονάδες εντατικής θεραπείας, ογκολογι­κούς ασθενείς) και προκαλούν λοιμώξεις ανθεκτικές σε πολλά είδη αντιβιοτικών, όπως ουρολοιμώξεις, λοιμώξεις μαλακών μορίων, πνευμονία, μηνιγγίτιδα, σηψαιμία, περιτονίτιδα, λοιμώξεις τραυμά­των και χειρουργικές λοιμώξεις.

Η διάγνωση γίνεται μικροσκοπική εξέταση και καλλιέργεια. Στη συνέχεια γίνεται έλεγχος ευαισθησίας στα αντιβιοτικά (αντιβιόγραμμα). Το υλικό που εξετάζεται είναι ανάλογο με τη λοίμωξη όπως ούρα, πτύελα, αίμα κλπ.

Για τη θεραπεία χορηγούνται διάφορα αντιβιοτικά με βάση τη θέση της λοίμωξης και το αντιβιόγραμμα – οι κλεμπσιέλ­λες αποκτούν εύκολα αντοχή στα αντιβιοτικά.

Το βασικότερο προληπτικό μέτρο αποφυγής μετάδοσης μικροβίων με άμεση επα­φή είναι το σωστό πλύσιμο των χεριών, ιδίως του ιατρονοση­λευτικού προσωπικού. Επίσης, αυστηρότατη τήρηση των κανόνων υγιεινής εντός νοσοκομείου, όσον αφορά τους χώρους και τους χειρισμούς κατά τη νοσηλεία, ιδίως των ανοσοκατεσταλμένων αρρώστων (αποστείρωση, απο­λύμανση, αντισηψία, απομόνωση ασθενών με στελέχη ανθεκτικά στα αντιβιοτικά).

Πηγή: iatropedia