της Έφης Μπάσδρα
Αν κάποιος ρωτούσε τη γνώμη σας για το πως θεωρείτε λογικό να διαθέσουμε τα κονδύλια του ΕΣΠΑ, αγοράζοντας σκάφη αναψυχής ή επενδύοντας στην έρευνα και τεχνολογία, το πιο πιθανό είναι πως θα σας ξένιζε πολύ μόνο και μόνο η ερώτηση.
Είναι δυνατόν αυτά τα δύο να τα βάζουμε σε σύγκριση; Με κοντά εξακόσιες χιλιάδες ταλαντούχους και προσοντούχους νέους να έχουν εκπατριστεί και να δίνουν τα φώτα τους στην έρευνα και την ανάπτυξη άλλων χωρών, με αναγνωρισμένη τη καίρια συμβολή της έρευνας και των νέων τεχνολογιών στην ανάπτυξη της χώρας και δηλωμένη την πρόθεση όλων για επενδύσεις σε νέες ιδέες και ταλέντα, η αρχική ερώτηση μοιάζει εκτός στόχου.
Και όμως. Το καλοκαίρι που μας πέρασε ένας μεγάλος αριθμός σκαφών αναψυχής επιδοτήθηκε γενναία από κοινοτικούς πόρους και το πρόγραμμα «Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων τουριστικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων». Πάνω από 100 σκάφη αναψυχής έκαναν την εμφάνισή τους στις γαλαζοπράσινες θάλασσες μας. Το κόστος; Δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, συγκεκριμένα γύρω στα 50 εκ. από χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ, κατευθύνθηκαν σε μία άσκοπη μάλλον λογική της προηγούμενης κυβέρνησης για επιδοτούμενη αγορά καταμαράν, ιστιοπλοϊκών και σκαφών αναψυχής. Και γιατί άσκοπη; Τα 200 και πλέον καταμαράν που θα αρμενίζουν εις υγείαν των κοινοτικών πόρων στις ελληνικές θάλασσες, και που αγοράστηκαν από τους επίδοξους επενδυτές μισοτιμής, 50% έφτανε το ποσοστό της επιδότησης, δεν προσφέρουν καμία απόδοση στην ελληνική οικονομία αφού τα χρήματα κατευθύνονται προς τα ναυπηγεία ξένων χωρών, δεν δημιουργούνται θέσεις εργασίας ανάλογες του ποσού επιδότησης, και η αναμενόμενη φορολόγηση του τελικού προϊόντος της δράσης είναι και αυτή μικρή. Από πουθενά δηλαδή σημαντικό όφελος για το κράτος σε δύσκολους καιρούς παρά μόνο οι νέοι, ωραίοι και σκαφάτοι που θα προκύψουν! Ίσως η θεώρηση αυτή να συνάδει με τη νέα «αριστερή» σκέψη!
Από την άλλη μεριά η έρευνα. Αναφερόμαστε συνεχώς στο brain drain και στην αφαίμαξη του επιστημονικού μας προσωπικού. Συνεχίζουμε να επισημαίνουμε την υποχρηματοδότηση της έρευνας, μιλάμε και σχεδιάζουμε την αναστροφή του φαινομένου, μάλλον με ευχολόγια. Θεωρητικά η προηγούμενη κυβέρνηση, αν κάποιος έπαιρνε σοβαρά της δηλώσεις αξιωματούχων της (sic) το ‘χε καταφέρει! Ο προγραμματισμός τους λέει θα δημιουργούσε έως και δέκα χιλιάδες ποιοτικές (!) θέσεις εργασίας μέχρι το 2021. Το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας, που ιδρύθηκε επί ημερών τους, προικίστηκε με 240 εκατ. ευρώ από χαμηλότοκο δάνειο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Δανείστηκαν δηλαδή για να χρηματοδοτήσουν την έρευνα. Δεν υπήρχαν άλλα χρήματα για να στηρίξουν τους νέους επιστήμονες!
Έχουν κάποια σχέση οι παραπάνω δύο αναφορές; Καμία απολύτως. Δείχνουν απλά πως η χώρα μας από την μια κατασπαταλά κοινοτικούς πόρους έτσι χωρίς πρόγραμμα και από την άλλη δανείζεται για να χρηματοδοτήσει το πιο ισχυρό εργαλείο ανάπτυξης που έχει, την στήριξη της έρευνας και των νέων τεχνολογιών. Δείχνουν επιπλέον ότι η χώρα πορεύτηκε χωρίς πλάνο και κεντρικό σχεδιασμό ανάπτυξης, με έλλειψη στόχευσης. Στην προσπάθεια να απορροφήσουν ανεκμετάλλευτους κοινοτικούς πόρους, στα γρήγορα και στο πόδι, σκέφτηκαν τα κότερα! Σάμπως θα τους ελέγξει ποτέ κανείς ή θα ζητήσει ευθύνες;
Ο σχεδιασμός των δράσεων και η κατανομή των κοινοτικών πόρων δεν συμπορεύτηκαν με τις πραγματικές αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας, ακόμη δε χειρότερα, σε πολλά προγράμματα όπως το συγκεκριμένο των σκαφών αναψυχής, διατυπώθηκαν υπόνοιες και υπήρξαν καταγγελίες για κατασπατάληση, στρεβλώσεις, αναξιοκρατία και εύνοια σε κολλητούς.
Οι κοινοτικοί πόροι αποτελούν εθνικό κεφάλαιο που προορίζεται για την ανάπτυξη της χώρας και την ευημερία των πολιτών της. Αποδεικνύεται ότι στα χέρια της προηγούμενης κυβέρνησης κατασπαταλήθηκε. Τεσσεράμισι χαμένα χρόνια και χιλιάδες εκπατρισθέντες Έλληνες επιστήμονες καταγράφονται στο τίμημα της άσκοπης σπατάλης. Και ερχόμαστε πάλι στην αρχική ερώτηση: τους σκαφάτους ή τους ερευνητές; Η απάντηση δική σας αφού κατά πως φαίνεται το «έχω και κότερο, πάμε μια βόλτα» δεν βοηθάει στην ανάπτυξη της χώρας!