Το προσωνύμιο (κοινώς παρατσούκλι…) των Λιτοχωριτών «Καμπαρτίνες» ή «Καμπαρντινάδες» προέκυψε από τα πολύ παλιά χρόνια, από το είδος καραβιού που είχαν οι Λιτοχωρίτες καπεταναίοι και που ονομαζόταν «καβαρντίνα».
Άλλα είδη (μοντέλα) καραβιών ήταν: γολέτα, μπρίκι, βαρκαλάς, τρεχαντήρι…
Αναφορά για τους Λιτοχωρίτες – Καμπαρντινάδες γίνεται από τον Παπαδιαμάντη.
Επίσης ίδια αναφορά υπάρχει και σε τραγούδι που μας έβγαλαν οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης στα 1878 μετά την καταστροφή της έδρας της Επανάστασης του Ολύμπου, που ήταν το Λιτόχωρο…
«… Κόκκινες ντομάτες και κολοκυθάκια
τί κακό που πάθανε τα γκαπαρντινάκια.
Κάτω στις ντάπιες άφησαν τις κάπες
κι απ` τα βελονωτά εγιόμισαν οι στράτες…»
Το τραγουδούσαν χαιρέκακα οι Εβραίοι γιατί θεωρούσαν ως εμπορικούς ανταγωνιστές τους Λιτοχωρίτες καπεταναίους, οι οποίοι με τα καράβια τους εκτός από ναυλωμένα δρομολόγια έκαναν και εμπόριο προϊόντων για λογαριασμό τους στο Αιγαίο αλλά και σε όλη τη Μεσόγειο.
Η σύνδεση του προσωνύμιου «Καμπαρντινάδες» με το ύφασμα τύπου καμπαρντίνας έγινε πολύ αργότερα γιατί οι Λιτοχωρίτες ναυτικοί είχαν την ευκαιρία να φέρνουν καλά υφάσματα και ενδύματα από το εξωτερικό και να είναι καλοντυμένοι.
Τέτοια ενδύματα ήταν και οι καμπαρντίνες…
Του Γιάννη Φαρμάκη
